Καρκίνος Μαστού - Πρόληψη & Θεραπεία (Βήματα αυτοεξέτασης)

Στην Ελλάδα 1 στις 12 γυναίκες (8.3%) έχει πιθανότητα να αναπτύξει καρκίνο του μαστού στη διάρκεια της ζωής της, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός για τον καρκίνο της ωοθήκης είναι 1 στις 70 (1.4%).

Από διάφορες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί έχει προκύψει ότι η ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού σχετίζεται με την ύπαρξη κάποιων παραγόντων...

Οι παράγοντες αυτοί είναι συμπεριλαμβάνουν την ηλικία, την ηλικία εμηναρχής, την ατεκνία ή την ηλικία πρώτης τελειόμηνης εγκυμοσύνης, και τη ψυχική ένταση.

Μερικές γυναίκες, οι οποίες έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν καρκίνο του μαστού ή των ωοθηκών, συνήθως ανήκουν σε οικογένειες των οποίων και άλλα μέλη είχαν αυτές τις ασθένειες. 

Όταν αναφερόμαστε στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού, εννοούμε την έγκαιρη διάγνωση. Δηλαδή, κάθε χρόνο η γυναίκα, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 40 ετών, θα πρέπει να υποβάλλεται τακτικά σε μαστογραφία, ακόμα και χωρίς να παρουσιάζει κάποιο σύμπτωμα. 

Πόσο σημαντική είναι η έγκαιρη προσέλευση στον ιατρό;

ΠΟΛΥ. Όμως υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που παρ’ όλο που η ασθενής προσέρχεται σε αρχικό στάδιο - αλλά για άλλους λόγους - αναγκάζεται ο ιατρός να προσφύγει στη μαστεκτομή. Για κάθε είδος χειρουργικής επέμβασης υπάρχουν ενδείξεις και αντενδείξεις τις οποίες, ο ιατρός οφείλει να συζητήσει και να ενημερώσει την ασθενή του πριν την εγχείρηση.

Πως αντιμετωπίζεται σήμερα ο καρκίνος του μαστού

• με χειρουργική επέμβαση (συντηρητική – ριζική)
• με χημειοθεραπεία
• με ακτινοθεραπεία
• με ορμονοθεραπεία

Εφ’ όσον η γυναίκα πάει έγκαιρα στον ιατρό, έχει την ευκαιρία να αντιμετωπισθεί με συντηρητική επέμβαση, η οποία περιλαμβάνει:

• την απλή ογκεκτομή
• την ογκεκτομή με αφαίρεση λεμφαδένων από τη μασχάλη ή
• την τμηματεκτομή που αφορά την αφαίρεση ενός τεταρτημόριου του μαστού και αφαίρεση λεμφαδένων της μασχάλης

Σήμερα υπάρχει τρόπος και συντηρητικής αφαίρεσης των λεμφαδένων της μασχάλης με ενδοσκοπικό τρόπο.
Σχεδόν σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, ακολουθεί μετεγχειρητική προληπτική ακτινοθεραπεία. Εάν ο όγκος είναι κάπως μεγαλύτερος ή έχει πολυεστική ανάπτυξη, ή τυγχάνει ο μαστός να είναι μικρός, ακόμη και αν ο καρκίνος είναι σε αρχικό στάδιο, τότε αντιμετωπίζεται με μαστεκτομία (αφαίρεση μαστού ή/και λεμφαδένων της μασχάλης). Στις περιπτώσεις της μαστεκτομίας υπάρχει σήμερα η δυνατότητα της αποκατάστασης του μαστού στη συνέχεια, με πλαστική επέμβαση.


ΑΥΤΟΕΞΕΤΑΣΗ ΜΑΣΤΟΥ
Τι είναι η Αυτοεξέταση του Μαστού ;
Είναι εξέταση που γίνεται από την ίδια τη γυναίκα στους μαστούς της με σκοπό να εντοπίσει οτιδήποτε διαφορετικό από τα συνηθισμένα. Είναι εξέταση εύκολη, χωρίς κόστος και μπορεί να προλάβει νόσο σε αρχικό στάδιο.

Σε ποια ηλικία ξεκινάει;
Συνιστάται να ξεκινά από την ηλικία των 20 ετών.Σκοπός η εξοικείωση με τη μορφολογία του μαστού και η εφαρμογή της εξέτασης τακτικά(π.χ. 1 φορά το μήνα).

Κάθε πότε γίνεται;
Η εξέταση συνιστάται να γίνεται όταν οι μαστοί δεν είναι ευαίσθητοι ή πρησμένοι. Σε γυναίκες με τακτική περίοδο το ιδανικό χρονικό διάστημα είναι 5-10 ημέρες μετά την αρχή της περιόδου. Σε γυναίκες σε εμμηνόπαυση αρκεί μια συγκεκριμένη ημέρα κάθε μήνα. Η εξέταση συνιστάται επίσης σε εγκυμοσύνη, γαλουχία ή μετά από πλαστικές επεμβάσεις.

Πώς γίνεται η αυτοεξέταση?

ΣΤΑΔΙΟ 1ο :
Θέση: Όρθια μπροστά στον καθρέφτη με τα χέρια α) πάνω από το κεφάλι β) χαλαρά στο πλάι γ) στη μέση πιέζοντας τη λεκάνη
Τι ελέγχεται;
Αν οι μαστοί έχουν το συνηθισμένο χρώμα, μέγεθος και σχήμα. Αν είναι συμμετρικοί χωρίς εμφανή παραμόρφωση στο σχήμα τους. Αν υπάρχουν περίεργες ρυτιδώσεις στο δέρμα, βαθουλώματα ή εξογκώματα. Αν η θηλή έλκεται προς τα μέσα ή παρουσιάζει αλλαγές στο δέρμα της. Στο τέλος με πίεση της θηλής εξετάζεται πιθανή έκκριση υγρού.

ΣΤΑΔΙΟ 2ο :
Θέση: Ύπτια. Το χέρι στην πλευρά του υπό εξέταση μαστού τοποθετείται πίσω από το κεφάλι και η ψηλάφηση γίνεται με το αντίθετο χέρι. Με την παλάμη ανοιχτή και τα δάχτυλα ενωμένα οι άκρες των δαχτύλων προσπαθούν να καλύψουν όλη την επιφάνεια του μαστού και της μασχάλης, εξασκώντας σταθερή πίεση. Μπορείτε να ξεκινήσετε από τη θηλή, ακολουθώντας ομόκεντρους κύκλους και να καταλήξετε στο έξω όριο του μαστού.
Άλλη επιλογή είναι οι κινήσεις από πάνω προς τα κάτω σε διαδοχικές σειρές. Συνιστάται η διαδικασία αυτή να γίνεται με διάφορες διαβαθμίσεις στην πίεση που ασκεί το χέρι.
Τι ελέγχεται;
Ψηλαφητά ογκίδια στο μαστό ή τη μασχάλη που δεν υπήρχαν πριν.

ΣΤΑΔΙΟ 3ο:
Θέση: Όρθια. Επαναλαμβάνεται η διαδικασία του 2ου σταδίου η οποία διευκολύνεται όταν το δέρμα είναι βρεγμένο και γλυστράει (π.χ. στο μπάνιο).
Τι ελέγχεται;
Ψηλαφητά ογκίδια στο μαστό ή τη μασχάλη που δεν υπήρχαν πριν.

Συμβουλευτείτε άμεσα ιατρό όταν :

•Ψηλαφήσετε ύποπτο ογκίδιο

•Παρατηρήσετε αλλαγή στην όψη του μαστού.

Γενικές οδηγίες

Η αυτοεξέταση του μαστού αρχίζει στην ηλικία των 20 ετών.
Συνιστάται ετήσια ψηλάφηση από γιατρό μετά την ηλικία των 25 ετών.
Σε γυναίκες χαμηλού κινδύνου συνιστάται ετήσια μαστογραφία μετά την ηλικία των 40 ετών.
Σε γυναίκες υψηλού κινδύνου συνιστάται η ψηλάφηση από το γιατρό γίνεται ανά εξάμηνο και η μαστογραφία νωρίτερα απ’ ότι συνήθως.
Συμπληρώστε τις εξετάσεις με υπέρηχο μαστών σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού σας
Ενημερωθείτε για το σωστό πρόγραμμα παρακολούθησής σας.