Σας έχουν μιλήσει ποτέ με ακατάλληλο τρόπο;

Συχνά οι άνθρωποι δεν είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της καταπάτησης των προσωπικών τους δικαιωμάτων, αναγκών και  συναισθημάτων.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας και τα προσωπικά μας όρια, δηλ τους άξονες που ο καθένας μας θέτει με σκοπό να υποδείξει στους άλλους τον τρόπο που μπορούν να μας συμπεριφέρονται......

Τα όριά μας, δεν είναι τείχη που μας απομονώνουν, αλλά φίλτρα που περιορίζουν τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές και ενέργειες που παραβιάζουν την ισορροπία μας.

Στην επικοινωνία μας με τους άλλους, εκδηλώνουμε τέσσερις βασικούς τύπους συμπεριφοράς:

Παθητική συμπεριφορά: «…Ας κάνουμε ό, τι αποφασίσεις…»

Είμαστε παθητικοί, όταν επιτρέπουμε στους άλλους να έχουν τον έλεγχο για τη λήψη αποφάσεών μας, όταν δεν εκφράζουμε τις απόψεις και τα συναισθήματά μας, και αφήνουμε τις ανάγκες μας να αγνοηθούν.

Αν έχετε την τάση να χαμογελάτε γλυκά και μην λέτε τίποτα, η συμπεριφορά σας μπορεί να χαρακτηριστεί ως παθητική, καθώς δηλώνει υπαναχώρηση από μια κατάσταση.

Συναντάται κυρίως σε γυναίκες μεγαλύτερης ή μικρότερης ηλικίας, επειδή αυτός είναι ο τρόπος που η κοινωνία έχει διδάξει τις γυναίκες να συμπεριφέρονται. Ωστόσο, όταν σωπαίνουμε, περνάμε το μήνυμα ότι η συμπεριφορά του άλλου είναι αποδεκτή και επομένως το πιο πιθανό είναι να την επαναλάβει.

Επιθετικότητα: «Απαιτώ να γίνει το δικό μου!»

Είναι η συμπεριφορά που εκδηλώνεται με έντονο θυμό, φωνές ή ακόμη και σωματική βία.

Πρόκειται για εγωιστική προσέγγιση, γιατί βασίζεται στην εχθρότητα και την ταπείνωση του άλλου, καθώς δεν υπάρχει σεβασμός στις ανάγκες και στα συναισθήματά του.

Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να είναι πιο επιθετικοί, επειδή κατά την κοινωνικοποίηση τους ενθαρρύνεται η επιθετικότητα και η ανταγωνιστικότητα.

Έμμεση επίθεση: «Είμαι θυμωμένος με αυτό που μου έκανε κάποιος άλλος!»

Είναι ένας πολύ συνηθισμένος τρόπος συμπεριφοράς τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άντρες και δηλώνει την αδυναμία να αντιμετωπίσει κανείς εποικοδομητικά  έντονα συναισθήματα θυμού.

Συμβαίνει όταν αρνούμαστε να μπούμε σε διάλογο με αυτόν που έχουμε θυμώσει και κλείνουμε κάθε γέφυρα επικοινωνίας.

Το να λέμε ψέματα για κάτι που συνέβη και να διαστρεβλώνουμε τα πραγματικά γεγονότα ή  να συζητάμε με άλλους το θυμό μας με κάποιον, με μορφή κουτσομπολιού, αντί να μιλήσουμε για το πρόβλημά μας άμεσα σε αυτόν που παραβίασε τα όριά μας, είναι εκδηλώσεις έμμεσης επιθετικότητας.

Διεκδίκηση: «Χρειάζομαι, νιώθω, επιλέγω…..»

Είναι η ικανότητα να μοιράζεσαι τις σκέψεις και τις επιθυμίες σου με σαφή, ευθύ και μη-επιθετικό τρόπο.

Θέτει τις βάσεις για ουσιαστική επικοινωνία που χαρακτηρίζεται από αμοιβαίο σεβασμό τόσο στις ανάγκες μας, όσο και στις ανάγκες των άλλων.

Διεκδικούμε όταν συζητάμε αντί να απαιτούμε, εκφράζουμε τις απόψεις μας, αντί να υποτασσόμαστε, θέτουμε όρια για να υπερασπιστούμε τις ανάγκες μας, ενώ λαμβάνουμε υπόψιν και τις ανάγκες των άλλων για να πετύχουμε τον επιθυμητό στόχο.

Η υπεράσπιση της προσωπικής μας αλήθειας και η ελεύθερη έκφραση των απόψεών μας ενισχύει την αυτοπεποίθησή μας και αποτελεί ασπίδα σε κάθε είδους συναισθηματικούς εκβιασμούς.

Μόνο έτσι, μειώνουμε το άγχος μας και κερδίζουμε την εσωτερική γαλήνη…

Γράφει η Σοφία Μπέκα

Ψυχολόγος

«ΗΜΕΡΙΣΙΑ»

«ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ»