Τα μυστικά του ενυδρείου

Πριν από χρόνια, η γυάλα με το χρυσόψαρο μπορούσε να αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο ενός κινηματογραφικού πλάνου ή έμπνευση για στίχους τραγουδιών. Τώρα πια όμως δεν την καταδέχονται ούτε τα παιδικά δωμάτια! Κι αυτό διότι το ενυδρείο δεν είναι πλέον τόσο δύσκολο χόμπι όσο παλιότερα. Ο σχετικός εξοπλισμός έχει εξελιχθεί, με αποτέλεσμα να μην απαιτούνται χειρουργικές επεμβάσεις από τον ιδιοκτήτη, ενώ υπάρχουν προϊόντα που κάνουν τη ζωή καθενός που ασχολείται με τα ενυδρεία πιο εύκολη.

Η πρώτη εγκατάσταση: Το μέγεθος του ενυδρείου που θα επιλέξουμε εξαρτάται από τον χώρο που διαθέτουμε. Αυτό θα καθορίσει τον αριθμό και εν μέρει και το είδος των ψαριών που θα αποκτήσουμε. Από κει και πέρα, το καινούργιο ενυδρείο πρέπει να....

πλυθεί επιμελώς, αλλά όχι με απορρυπαντικά, ούτε καν σαπούνι, παρά μόνο με ζεστό νερό. Στη συνέχεια θα πρέπει να τοποθετήσουμε τον εξοπλισμό (φίλτρο, αντίσταση θέρμανσης, κτλ.) και όλο τον διάκοσμο (βότσαλα, βραχάκια... ναυάγια!).

Τα διακοσμητικά υλικά που πωλούνται στα ειδικά καταστήματα είναι συνήθως αποστειρωμένα, οπότε τα τοποθετούμε κατευθείαν μέσα στο ενυδρείο. Εάν βρίσκονται χύμα στο ράφι χωρίς συσκευασία ή εάν πρόκειται για υλικά που έχουμε συλλέξει εμείς, όπως βότσαλα ή πέτρες από την παραλία, θα πρέπει οπωσδήποτε να τα απολυμάνουμε βράζοντάς τα.

Χλωρίδα και πανίδα: Τα κριτήρια επιλογής των ψαριών που θα ζήσουν στο ενυδρείο μας εξαρτώνται εν πολλοίς από τα γούστα μας, αλλά υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί, τους οποίους δεν μπορούμε να παραβιάσουμε. Ετσι, δεν μπορούμε να ταιριάξουμε μέσα στο ενυδρείο μας όλα τα είδη των ψαριών, τόσο διότι δεν ζουν όλα υπό τις ίδιες συνθήκες -π.χ. θερμοκρασίας- όσο και λόγω του ότι δεν τα βρίσκουν όλα τα ψάρια μεταξύ τους. Για παράδειγμα, ένα χρυσόψαρο δεν έχει πολλές πιθανότητες επιβίωσης, συμβιώνοντας με ένα σαρκοφάγο μαχαιρόψαρο. Ακόμα, αυτό το τελευταίο ζει μόνο σε μεγάλα ενυδρεία, αφού είναι ευμέγεθες, ενώ συχνά ζει μόνο του ή το πολύ με ένα ακόμα άτομο του είδους του.

Ετσι, ένα άλλο βασικό κριτήριο επιλογής ψαριών είναι το μέγεθος του ενυδρείου. Παράλληλα, όλα τα ψάρια δεν ταιριάζουν με όλα τα φυτά. Πέραν του ότι κάποια ψαράκια είναι φυτοφάγα, κάποια φυτά δεν είναι βρώσιμα. Με λίγα λόγια, όλα κινδυνεύουν να γίνουν θύτες και θύματα.

Φροντίδα: Αν και υπάρχουν διάφορες θεωρίες για τη συχνότητα ταϊσματος των ψαριών του ενυδρείου, μια γενικώς αποδεκτή αρχή είναι ότι το πολύ φαϊ μικραίνει τη ζωή! Μια συνήθης τακτική είναι το τάισμα μία φορά την ημέρα και νηστεία μία μέρα το δεκαήμερο. Σκοπός αυτής της 24ωρης στέρησης τροφής είναι να αναγκάζονται τα ψάρια να συλλέγουν την τροφή που έχει μείνει στον πάτο του ενυδρείου. Αυτός ο φυσικός καθαρισμός είναι χρήσιμος, διότι η τροφή που παραμένει μέσα στο ενυδρείο σαπίζει, με αποτέλεσμα να αυξάνει τα ποσοστά αμμωνίας στο νερό. Κάθε δύο με τρεις μήνες, ανανεώνουμε το 30% της ποσότητας του νερού και παράλληλα καθαρίζουμε το φίλτρο. Προσοχή χρειάζεται σε ενυδρεία με ζωντανά φυτά, όπου δεν πρέπει να ξεχνάμε το σακουλάκι με τον άνθρακα, που τοποθετείται μετά το φίλτρο. Για την άλγη, δηλαδή την πρασινάδα, που «πιάνει» πάνω στα τζάμια του ενυδρείου ευθύνεται το φως του ήλιου ή το περίσσιο δικό του φως. Γι αυτό πρέπει το ενυδρείο να μην είναι άμεσα εκτεθειμένο στο φως της μέρας, ενώ ο φωτισμός του προβλέπεται να λειτουργεί από 5 έως 8 ώρες το 24ωρο, ανάλογα με το μέγεθος του ενυδρείου, αλλά και τα είδη ψαριών και φυτών.

Η άλγη καθαρίζεται είτε χημικά, με ειδικά σκευάσματα, είτε φυσικά, δηλαδή με ψάρια-καθαριστές, που από τη φύση τους προορίζονται να αναλαμβάνουν... τις βρομοδουλειές εντός του ενυδρείου. Το πιο συνηθισμένο ψάρι-καθαριστής είναι γνωστό στην πιάτσα ως «βεντούζα» ή «γλείφτης».

Θοδωρής Κρητικός